Adolesan Beslenmesi
Ergenlik döneminde beslenme neden önemlidir?
Yaşamın bu kritik döneminde yaşanan herhangi bir beslenme yetersizliği, bireyin gelecekteki sağlığı üzerinde etkili olabilir. Örneğin, şu anda yeterli ve sağlıklı bir beslenme programına uyulmaması fiziksel büyümenin gecikmesine veya durmasına neden olabilir. Ergenliğin hızlı fiziksel değişiklikleri, bir kişinin beslenme ihtiyaçları üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Ergenlikte meydana gelen ve yaşamın ilk yılında aktif olan büyüme atağı, enerji ve besinler için artan talep oluşturur. Beslenme durumu ve fiziksel büyüme, tam büyüme potansiyeline ulaşmak için optimal beslenme bir gereklilik olacak şekilde birbirine bağlıdır.
Ergen bir bireyin beslenmesi özellikle önemlidir, ancak ergenlerde yetersiz beslenme (çok az yiyecek veya gerekli besinlerden yoksun yiyecekler) aileleri veya gençlerin kendileri tarafından sıklıkla fark edilmez. Ergenlik, özellikle kız çocuklarının daha sonraki yaşamlarında yaşayabilecekleri hamilelik ve emzirme dönemindeki beslenme taleplerine hazırlık yapma zamanıdır.
Yetersiz beslenme ergen bireyleri şu nedenlerle olumsuz etkiler:
Maksimum verimlilikte öğrenme ve çalışma yeteneklerini etkiler.
Gelecekteki çocukların sağlıklı gelişimini durdurma etkisine sahiptir.
Büyümeyi etkiler.
Bir gencin yeterli kalsiyum alamaması durumunda normal kemik gücüne ulaşmasını ve sağlıklı dişlerin gelişmesini engellemektedir.
Kısa boylu, zayıf kadınlardan doğan çocukların kendilerinin kısa boylu ve düşük kilolu olma (yaşa göre düşük ağırlık) olma ihtimalinin daha yüksek olduğu da iyi bilinen bir gerçektir. Bu nedenle daha endişe verici olan şey, ergen yetersiz beslenmesinin olumsuz etkilerinin bir kadının üreme hayatı boyunca devam etmesidir. Avustralya Ulusal Sağlık ve Tıbbi Araştırma Konseyi (NHMRC) tarafından geliştirilen diyet referans alımları (DRI), ergenler de dahil olmak üzere sağlıklı insanlar için diyetlerin planlanması ve değerlendirilmesi için kullanılacak besin alımlarının mevcut nicel tahminlerini sağlar. Ergenlik döneminde artırılması gereken önemli besinler arasında enerji, protein, kalsiyum ve demir bulunur. Mutkala tam ve dengeli beslenmek , vitamin ve mineralleri bu dönemde tam almak oldukça önemlidir.
Yeme ve Atıştırma Kalıpları
Ergenler, çocukluklarından daha farklı yeme eğilimindedir. Okul sonrası etkinliklerle ve aktif sosyal çabalarla meşgul olan ergenler, her zaman günde üç öğün oturup yemek yiyemeyebilirler. Bu belirgin yoğun programlar, öğün atlamaya, gün boyunca atıştırmaya ve daha çok evden uzakta yemeye neden olabilir.
Örneğin, birçok genç kahvaltıyı atlar, ancak bu yemek özellikle gün boyunca yeterli enerjiyi almak için önemlidir ve hatta kahvaltı yapılması daha iyi bir akademik performansa ışık tutmaktadır. Gençlerin evde öğün atlaması yaygın olduğunda, bir restorandan, otomattan veya marketten fast food satın alma olasılığı yüksek olacaktır. Bu yiyecekler yağ ve şeker bakımından yüksek olma eğilimindedir ve çok az besin değeri sağlarlar. Daha da önemlisi, çok fazla hızlı yemek yemek kilo alımına neden olabilir ve bu da kişiyi diyabet ve kalp hastalığı gibi hastalıklara yatkın hale getirebilir.
Ergen çocuklar için potansiyel beslenme ile ilgili sorunlar
Kritik ergenlik yıllarındaki kötü beslenme alışkanlıkları, obezite, osteoporoz ve cinsel olgunlaşma gecikmeleri gibi hem kısa hem de uzun vadeli sağlık sonuçlarına yol açabilir. Ergenler obezite, obeziteye bağlı kronik hastalıklar ve yeme bozuklukları riski altındadır.
Şişmanlık
Tüm dünyada ergen obezitesi artıyor. Avustralya’da, çocuklar ve ergenler arasında aşırı kilo ve obezite prevalansının artmakta olduğu bildirilmekte ve bu da enerji dengesizliği ile ilgili bir sorun olduğunu düşündürmektedir. Ülkemizde de ne yazık ki aynı durum söz konusudur. Obezite, diyabet ve kalp hastalığı gibi obezite ile ilişkili hastalıkların riskinde artış ile ilişkilidir. Uzmanlar, obezitedeki bu artışı fiziksel aktivite eksikliğine ve ergenlere sunulan fast food ve “abur cubur” miktarındaki artışa bağlamışlardır. Aktif kalmak ve şekerli içeceklerden ve yağlı atıştırmalık yiyeceklerden kaçınmak, ergenler için sağlıklı bir kilo almayı sağlayacaktır.